खामगाव येथील गो. से. विज्ञान, कला व वाणिज्य महाविद्यालयच्या भौतिकशास्त्र आणि इलेक्ट्रॉनिक्स विभागातर्फे शैक्षणिक सहल आयोजित.
खामगाव :- स्थानिक गो. से. विज्ञान, कला व वाणिज्य महाविद्यालयाने दिनांक २८ फेब्रुवारी ते ४ मार्च २०२५ या कालावधीत भौतिकशास्त्र आणि इलेक्ट्रॉनिक्स विभागातील विद्यार्थ्यांसाठी शैक्षणिक दौरा आयोजित केला होता. विद्यार्थ्यांना खगोल भौतिकशास्त्र, खगोलशास्त्र आणि ऐतिहासिक विज्ञान या क्षेत्रातील प्रत्यक्ष अनुभव प्रदान करण्याच्या उद्देशाने या दौऱ्याचे नेतृत्व प्रा. रवींद्र चव्हाण, प्रा. योगेश म्हैसागर, प्रा. ऐश्वर्या देशपांडे, प्रा. श्रद्धा चव्हाण आणि श्री. अजय जाधव यांच्या पथकाने केले तसेच भौतिकशास्त्र विभागाचे प्रमुख डॉ. एस. पी. हरगुनानी आणि प्राचार्य डॉ. डी. एस. तळवणकर यांनी शैक्षणिक सहल आयोजनात मोलाचे सहकार्य केले. या दौऱ्यात एकूण ४४ उत्साही विद्यार्थ्यांनी भाग घेतला. या दौऱ्याच्या कार्यक्रमात पुणे आणि आसपासच्या प्रसिद्ध वैज्ञानिक आणि ऐतिहासिक स्थळांना भेटी देण्यात आल्या, ज्यामध्ये शैक्षणिक आणि सांस्कृतिक अनुभवांचे मिश्रण होते. विद्यार्थ्यांना इंटर-युनिव्हर्सिटी सेंटर फॉर अ‍ॅस्ट्रोनॉमी अँड अ‍ॅस्ट्रोफिजिक्स (IUCAA), पुणे ला भेट देण्याची संधी मिळाली, जिथे त्यांना खगोलशास्त्र आणि खगोल भौतिकशास्त्रातील अत्याधुनिक संशोधनाची ओळख करून देण्यात आली. त्यांनी विविध दुर्बिणींचा अभ्यास केला आणि वैश्विक घटनांबद्दलची त्यांची समज वाढवणाऱ्या माहितीपूर्ण सत्रांमध्ये भाग घेतला. जायंट मीटर-वेव्ह रेडिओ टेलिस्कोप (GMRT), पुणे ला भेट दिल्याने विद्यार्थ्यांना जगातील सर्वात मोठ्या रेडिओ दुर्बिणींपैकी एकाची माहिती मिळाली. त्यांनी रेडिओ वेव्ह स्पेक्ट्रम, अंतराळ संशोधनात GMRT ची भूमिका आणि खगोल भौतिकशास्त्र संशोधनात त्याचे योगदान याबद्दल जाणून घेतले. विद्यार्थ्यांनी मराठा इतिहासातील महत्त्वासाठी ओळखल्या जाणाऱ्या ऐतिहासिक शिवनेरी किल्ल्यालाही भेट दिली.
विद्यार्थ्यांना किल्ल्याच्या स्थापत्य चमत्कारांची समज मिळाली आणि त्याचबरोबर त्याचे सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक महत्त्वही समजले. या दौऱ्यात मराठा साम्राज्याच्या इतिहासातील एक प्रतिष्ठित स्थान असलेल्या रायगड किल्ल्याला भेट देणे देखील समाविष्ट होते. छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या कारकिर्दीत किल्ल्याची रचना आणि त्याचे धोरणात्मक महत्त्व जाणून घेण्याची संधी विद्यार्थ्यांना मिळाली. हा शैक्षणिक दौरा विद्यार्थ्यांना केवळ विज्ञान आणि इतिहासातील ज्ञान वाढवण्याची संधी नव्हती तर त्यांच्या शैक्षणिक अभ्यासाच्या वास्तविक जगाच्या अनुप्रयोगांशी संवाद साधण्याची संधी देखील होती. या अनुभवामुळे विद्यार्थ्यांना कायमस्वरूपी आठवणी आणि भौतिकशास्त्र, इलेक्ट्रॉनिक्स आणि ऐतिहासिक विज्ञान या क्षेत्रांबद्दल सखोल आकलन झाले. तसेच निसर्गरम्य सौंदर्य आणि नैसर्गिक सागरी परिसंस्थेसाठी प्रसिद्ध असलेला काशीद समुद्रकिनाऱ्याने या शैक्षणिक मोहिमेसाठी परिपूर्ण पार्श्वभूमी म्हणून काम केले. या भेटीचा मुख्य उद्देश भरती-ओहोटीची गतिशीलता आणि समुद्राची ओहोटी प्रक्रिया, किनारी परिसंस्था, सागरी जीवन आणि भौतिकशास्त्राच्या विज्ञानातही महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावणाऱ्या घटनांचे निरीक्षण करणे आणि अभ्यास करणे हा होता. शैक्षणिक सहलीचे प्रभारी प्रा. रवींद्र चव्हाण यांनी विद्यार्थ्यांच्या उत्साह आणि सहभागाबद्दल समाधान व्यक्त केले आणि असे दौरे वर्गाबाहेरील त्यांचे दृष्टिकोन विस्तृत करण्यासाठी आवश्यक असल्याचे अधोरेखित केले. डॉ. एस. पी. हरगुनानी यांनी अशा उपक्रमांना सैद्धांतिक ज्ञान आणि वास्तविक जगाच्या अनुप्रयोगांमधील अंतर कसे भरून काढता येते यावर प्रकाश टाकला, विशेषतः विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाचे अभ्यासक्रम घेणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी. भविष्यातील शास्त्रज्ञ आणि संशोधकांना घडवण्यासाठी नाविन्यपूर्ण वैज्ञानिक प्रगती आणि व्यावहारिक अनुभवांच्या संपर्कात येण्याचे महत्त्व देखील त्यांनी अधोरेखित केले. प्राचार्य डॉ. डी. एस. तळवणकर यांनी शैक्षणिक दौऱ्याच्या यशाचे कौतुक केले आणि अशा अनोख्या आणि व्यावहारिक शिक्षण अनुभवाचे आयोजन केल्याबद्दल प्राध्यापकांचे कौतुक केले. “या दौऱ्यामुळे आमच्या विद्यार्थ्यांना निसर्गाशी संवाद साधण्याची आणि ते ज्या वैज्ञानिक संकल्पनांचा अभ्यास करतात त्या प्रत्यक्ष मार्गाने समजून घेण्याची संधी मिळाली आहे. आमच्या विद्यार्थ्यांना वास्तविक जगासाठी तयार करणारे व्यापक शैक्षणिक अनुभव देणे हे आमच्या महाविद्यालयाच्या ध्येयाचा एक भाग आहे,” असे महाविद्यालयाचे प्राचार्य डॉ. धनंजय तळवणकर म्हणाले. अशी माहिती एका प्रसिद्धी पत्रकाद्वारे प्रा. डॉ. मोहम्मद रागिब देशमुख यांनी दिली आहे.
